Áreitisverðbólgan

Horfið aðeins á nokkur myndskeið úr Yo Gabba Gabba barnaefninu sem sýnt er hér úti.

 

 

Dáldið svona technohommapsycadelica af barnaefni að vera fyrir minn smekk.  Ekki að það sé ekki hin ágætasta tónlistarstefna út af fyrir sig, eins og allar aðrar tónlistarstefnur er það meira spurning um réttar aðstæður og þessi tónlist frekar heima á sveittu næturklúbbadansgólfi um miðja nótt, ekki í barnatímanum.

Börnum finnst þetta hins vegar frábært, stara dáleidd á allt stuðið.  Það er ekki þar með sagt að þetta sé gott barnaefni.

Ég er farinn að hallast að því að manneskjan sé frá náttúrunnar hendi með innbyggðan taktmæli sem stýrir því hversu mikið við tökum eftir áreiti í umhverfinu.  Taktmælir þessi stillir líka á einhvern hátt virkni okkar og einbeitingu.  Ákveðið magn af áreiti þarf til að ná athygli okkar og koma líkamsstarfseminni á hreyfingu.  Það er hins vegar gaman að láta kröftuga líflega tónlist koma sér í stuð og því notum við líflega tónlist.  Það getur hins vegar orðið að fíkn.

Í nútímanum er bara að verða sífellt meira af áreiti, þannig að sífellt meira dynur á okkur til að ná athygli.  Meðal myndskeið í sjónvarpi er orðið um sekúnda að lengd fram að næstu klippingu og tónlist er bókstaflega allstaðar.  Bráðadeildin sem ég vinn á er vægast sagt líflegur vinnustaður með nokkra tugi fólks að störfum, hringjandi síma og pípandi mónitora allan daginn.  Eftir að hafa vanist þessu verður hávaðinn bara að notalegum klið og nú á æpod dögum er orðið algengt að hver sitji við sína tölvu með æpodinn sinn og hátalara eða spili tónlist úr tölvunni.  Því geta eitt eða oft fleiri lög blandast inn.

En, eftir því sem áreitið verður meira minnkar alltaf athyglin á móti.  Amma mín píanókennarin, gömul og vitur kona, hefur verið að furða sig á því að algerlega er ómögulegt að fá krakka í dag til að hlusta á tónlist.  Þau eru svo vön því að tónlist sé bakgrunnur við mynd að þau geta ekki setið bara og hlustað á tónlistina, hugurinn er vanur mun hærra stigi af áreiti og fer á flakk.

Það virðist því vera gríðarleg áreitisverðbólga að herja á heiminn, sífellt þarf meira og meira áreiti til að ná athygli.  Það er svo önnur spurning hvort meiri hraði þýði ekki bara meiri afköst, hagvöxt, arð og framfarir og þetta sé allt gott og blessað.  Ég er sannfærður um að svo sé ekki.

Undanfarin ár hefur sjúkdómum þar sem líkamsstarfsemin er vanstillt farið mjög fjölgandi, s.s. þunglyndi, síþreytu, vefjagigt, ristilkrampa, athyglisbrest og fleira í þeim dúr.  Eflaust er líkamlegur þáttur í þessum sjúkdómum en sannarlega er hægt að framkalla svipuð einkenni sé líkami og sál undir nægilega miklu áreiti og álagi.  Því er ég farinn að hallast að því að aukinni tíðni þessara sjúkdóma megi að hluta til skrifa á reikning áreitisverðbólgunnar.

Því vil ég aftur koma að Yo Gabba Gabba barnaefninu.  Þetta byggist á hröðum klippingum, stuði og áreiti.  Börnin laðast að þessu en sennilega er þetta mjög varasamt fyrir ómótaðan smábarnaheila að venjast á of mikið áreiti.  Börn eiga að mínu mati að byrja á rólegu, einföldu og yfirveguðu efni.

Það er nægur tími síðar til að trukka upp stuðið.